آرش آبائي
مؤسسه گفتگوي اديان با همكاري كميته فرهنگي انجمن كليميان تهران روز يكشنبه 2 تيرماه همايشي تحت عنوان «ضرورت گفتگوي اديان» برگزار نمود . در اين نشست كه در محل مؤسسه برگزار شد جمعي از مسئولان فرهنگي و انديشمندان جامعه كليمي حضور داشتند .
هارون يشايايي، رئيس انجمن كليميان تهران به عنوان اولين سخنران به
«بررسي راهكارهاي گفتگوي اديان، با تكيه بر مشتركات اسلام و يهود» پرداخت .
وي در سخنان خود، نفس «گفتگو» را صرفنظر از نتيجه آن ، ارزشمند دانست و با اشاره به آياتي از تورات و قرآن، «گفتن» و «گفتگو» بين پيامبران و مردم را خواست خداوند اعلام داشت . يشايايي در بخش ديگري از سخنان خود ، به نمونه هايي از همزيستي و احترام پيامبر اسلام به يهوديان اشاره كرد و ناديده گرفتن اين نمونه هاي مثبت تاريخ مشترك اسلام و يهود را نشانه بيمهري برخي متفكرين و نويسندگان دانست . وي سخنان خود را با تأكيد بر دفاع از حق و تلاش براي صلح پايان داد.
دكتر سيد امير اكرمي ، دبير گفتگوي اديان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، دومين سخنران جلسه حول
محور «راهكارهاي گفتوگو بين دو دين اسلام و يهوديت» بود . وي ضمن اشاره به
اين واقعيت كه در اديان ، نكات و تعاليمي وجود دارد كه ميتوانند باب گفتگو را
ببندند ، اظهار داشت كه در هر دين، قرائت
هاي مختلفي وجود دارد و براي گشودن
باب گفتگو، بايد بررسي كرد كه كدام قرائت درون ديني ،گفتگوي بين اديان را
تسهيل مي كند .
اكرمي در ادامه ، سه محور براي گفتگو را برشمرد كه عبارتند از :
1- دغدغه هاي مشترك عملي (مانند نسبت اديان با صلح و خشونت ) .
2- مباحث نظري مشترك و موضوعات فراديني ( مانند سعادت انسان ) .
3- مباحث مشترك درون ديني (مانند تصوير خدا – بهشت و جهنم ) .
دبير گفتگوي اديان در پايان، معتقدات مشترك اديان را تشريح كرد و نمونه هايي از انديشمندان و روحانيون يهودي را كه معتقد و مدافع گفتگو و شناسايي اديان ديگر بوده اند، نام برد .
دكتر يونس حمامي لاله زار،
روحاني و انديشمند كليمي، سومين سخنراني همايش را با عنوان « بررسي پيشينه
همزيستي اسلام و يهود و مشتركات آنها» ايراد نمود .
وي در سخنان خود، زندگي يهوديان در سه مقطع قبل از اسلام (يهود و اعراب عربستان)، پس از اسلام ( يهود و اعراب مسلمان ) و ايران پس از اسلام (يهوديان و ايرانيان مسلمان) را مورد بررسي اجمالي قرار داد . دكتر حمامي لاله زار، سه مصداق همزيستي يهوديان و مسلمانان را تشريح نمود كه عبارت بودند از :
1- اداره آموزشگاههاي عالي مذهبي يهود در بغداد و برخي از شهرهاي يهودي نشين با مساعدت حكام و خلفاي اسلامي (در قرون 6 تا 12 ميلادي) .
2- سفرنامه «ربي بنيامين تودولايي» كه زندگي تقريباً آرام و مورد احترام يهوديان مقيم سرزمينهاي اسلامي را در قرون 12 ميلادي به تصوير كشيده است.
3- «عصر طلايي اسپانيا» كه شكوفايي فرهنگ يهودي را در آغاز دوران تسخير اسپانيا توسط مسلمانان در قرن هشتم ميلادي به دنبال داشت.
بررسي زندگي «موسي بن ميمون»
(هارامبام) ، فيلسوف و دانشمند يهودي كه مقام ويژه اي در دربار حكام و مسلمانان مصر داشت و نيز ساير دانشمندان يهودي كه در فضاي حكومت اسلامي ميزيستند و بر فرهنگ زمان خود ، تأثير نهادند از ديگر نكات سخنان اين روحاني كليمي بود.
حجت الاسلام و المسلمين باقر طالبي دارابي
، محقق و انديشمند مسلمان و عضو هيئت علمي دانشگاه مفيد قم، آخرين سخنران اين
همايش تحت عنوان
«ضرورت گفتگوي بين اسلام و يهوديت و ارائه الگوهايي از همزيستي مسالمت آميز
يهوديان و مسلمانان» بود.
وي در ابتدا به وجه مشترك دو دين اسلام و يهود از اين وجه كه هر دو آئيني «دو محور» (كتبي: قرآن و تورات - و شفاهي : سنت و تلمود) هستند اشاره كرد و سپس يك ريشه اختلاف نظرها در اين دو دين را، دور شدن از متن و مشغول شدن به تفسير دانست و راه رسيدن به وحدت و يكدلي را، بازگشت و تأكيد بر نص و متن عنوان كرد .
در ادامه، حجت الاسلام طالبي از رشد «اديان بديل» (New Age) اظهار نگراني كرد . وي در پايان به حضور « پروفسور مارشال برگر» ، استاد يهودي دانشگاه واشنگتن در قم و تهران اشاره كرد، و رعايت كليه موازين ديني يهودي براي وي در مدت اقامت در ايران را نمونه اي عملي از همزيستي پيروان اسلام و يهود اعلام كرد .
حجت الاسلام سيد محمدعلي ابطحي ، معاون
پارلماني رياست جمهوري و رئيس مؤسسه گفتگوي اديان، در سخنان كوتاهي در پايان
همايش، با تقدير از برگزاري اين همايش، فرهنگ ايراني را بسيار قدرتمند دانست
به طوري كه با ورود اسلام به ايران، اين فرهنگ، شاخصهاي ارزشمند خود را حفظ
كرد و حتي بر اسلام نيز تأثير نهاد .
وي اظهار داشت : « متصلب ترين و سخت ترين بخش هر فرهنگ كه امكان گفتگو در آن كمتر ديده ميشود، دين است . حال ، امروز كه اديان حاضر به گفتگو شده اند، نشانه اي است كه ساير بخشهاي فرهنگي نيز به راحتي امكان گفتگو را دارند» . رئيس مؤسسه گفتگوي اديان با اشاره به مناقشات اسرائيل و فلسطين، گفت : « يهوديها، سرمايه بزرگي در جهان به دست آورده بودند و آن مظلوميتي بود كه در دوران نازيها به وجود آمد و يهوديان از آن استفاده ميبردند، اما امروز وضعيت و عملكرد دولت اسرائيل، تمام آن سرمايه را تباه كرده است » . حجت الاسلام ابطحي، ضمن تأكيد بر تداوم اين گفتگوهاي بين ديني، ابراز اميدواري كرد كه در جهان آينده، اديان مانع تبعيض و تقسيم بندي انسانها به درجههاي گوناگون اجتماعي و حقوقي شوند.
لازم به ذكر است كه محمدتقي شريعتي، مسئول روابط عمومي مؤسسه گفتگوي اديان، مجري اين برنامه بود و هماهنگي و دعوت همايش توسط فهيمه موسوي نژاد، مدير مؤسسه صورت گرفت. در اين همايش، جزوه اي تحت عنوان «يهوديان ايران» به كوشش زهرا رشيد بيگي ( با همكاري كميته فرهنگي انجمن كليميان تهران ) تدوين و بين حضار توزيع شد.
فراخوان مقاله
مباني نظري حقوق بشر
دانشگاه مفيد، 27 و 28 ارديبهشت 1382
با همكاري سازمان ملل در جمهوري اسلامي ايران و مركز بين المللي گفت و گوي تمدنها
حقوق بشر به رغم بيش از نيم قرن تلاش بين المللي در زمينه وضع قواعد و هنجارها و تأسيس نهادها و سازوكارهاي اجرايي، همچنان با چالشهاي بزرگي روبرو است . در اين ميان مسايل معرفت شناختي حقوق بشر، نسبت و ميزان سازگاري آن با نهادهاي پرنفوذ اجتماعي چون دين، اخلاق و فرهنگ و شيوه هاي تعامل ميان آنها از جايگاه ويژه اي برخوردار است و كاوش و گفتوگوي علمي درباره آنها، به استواري نظري و كارآيي عملي حقوق بشر كمك ميكند .
از اين رو، دانشگاه مفيد در ادامه اولين همايش خود با عنوان «همايش بين المللي حقوق بشر و گفت و گوي تمدنها» (ارديبهشت 1380) و پس از مشورتهاي گسترده با صاحبنظران داخلي و خارجي، حلقه دوم از سلسله همايش هاي بين المللي دوسالانه حقوق بشر را با عنوان «مباني نظري حقوق بشر» برگزار ميكند .
محورهاي همايش :
فلسفه حقوق بشر
حقوق بشر و دين
حقوق بشر: جهان شمولي و تنوع فرهنگ ها
از انديشمندان و پژوهشگران دعوت ميشود مقالات خود را - به يكي از زبانهاي فارسي، عربي يا انگليسي- در يكي از محورهاي فوق يا يكي از ريز موضوعات آنها به دبيرخانه همايش ارسال دارند . اين مقالات بايد به مباحث نظري پرداخته باشد .
- طرح مقالات بايد در 500 كلمه تايپ شده و حاوي عنوان، نام نويسنده، آدرس پستي و تلفن ارسال شود .
- اصل مقالات حداكثر در 25 صفحه (250 كلمه اي)، تايپ و ترجيحاً از طريق پست الكترونيك تا تاريخ 15/8/1381 به دبيرخانه همايش ارسال گردد .
- نويسندگان مقالات برگزيده، در مدت برگزاري همايش، مهمان دانشگاه مفيد خواهند بود .
نشاني : قم، 45
متري صدوق، دانشگاه مفيد، دبيرخانه همايش / صندوق پستي :
3611- 37885
تلفن : 3- 2925761 (داخلي28)و2925764 / نمابر 2927395 و 2925763
پست الكترونيك : [email protected] و [email protected]
